Beheersing blijft noodzakelijk
Hierbij bieden wij u de begroting aan voor het jaar 2023. Het is de eerste begroting van de nieuwe coalitieperiode in het jaar dat onze gemeente 10 jaar bestaat en waar we vanzelfsprekend aandacht aan gaan besteden. Na de gemeenteraadsverkiezingen zijn wij als nieuw college op 14 juni geïnstalleerd. Het huidige jaar 2022 staat hiermee in het teken van starten en op stoom raken. We schetsen u in onze eerste begroting een beeld van de nabije toekomst. Hierin zijn we gematigd optimistisch. Het gaat goed, mits we voortdurend onze financiën sterk beheersen.
Het resultaat dat voor u ligt is een sluitend perspectief voor de meerjarenbegroting 2023-2026 en een versterking van het eigen vermogen.
De begroting 2023 is omgevormd van 4 domeinen naar 7 programma's. Hierdoor is er tussen de domeinen/programma's ten opzichte van eerdere begrotingen geen vergelijking te maken. In de beeldvormende vergadering van 10 oktober zullen we dit nader toelichten. In deze begroting zijn de mutaties tot en met de raadsbesluiten van 5 juli meegenomen. In de 'Ontwikkeling van het begrotingssaldo 2023-2026' zijn wel een aantal financiële mutaties toegelicht die van invloed zijn op het begrotingssaldo.
Uitdagingen en ambities
Nederland staat voor enkele grote uitdagingen, die niet kunnen wachten. De inflatiecijfers, stijgende (energie)kosten, stikstofimpasse, de woningbouwopgaven en tekorten op de arbeidsmarkt hebben ook, direct of indirect, invloed op het leven van de inwoners van de gemeente Schagen. Voor een deel zijn wij als gemeentebestuur, met betrekking tot deze opgaven, afhankelijk van de Rijksoverheid en de Provincie. Dat maakt een continue lobby noodzakelijk richting het Rijk en de Provincie. En is daarmee een aandachtspunt van ons als college.
Daar waar mogelijk pakken wij onze verantwoordelijkheid. De ambitie om te groeien met 300 wooneenheden per jaar in 2022 en 2023 vormt een belangrijke prioriteit. Het streven wordt zelfs 500 wooneenheden per jaar in 2024 en 2025. Daarnaast vraagt de krappe arbeidsmarkt ook van ons actie. Zowel om de eigen ambtelijke vacatures in te vullen, alsmede het aantrekkelijker maken van de gemeente voor arbeidskrachten in andere disciplines. In deze begroting leest u wat wij de komende jaren daarvoor gaan doen.
Scherpe begrotingsdiscipline
Wij hielden rekening met een lager bedrag uit het Gemeentefonds. De Rijksoverheid, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het interprovinciaal overleg (IPO) hebben samen besloten dat de uitkering wordt ‘bevroren’. Dit betekent dat de uitkering uit het Gemeentefonds niet zal krimpen en tot 2025 hetzelfde blijft. Vanaf de jaarschijf 2026 worden de kortingen echter zonder ingroeipad in de rijksbijdrage verwerkt.
Niet alles in de begroting is positief. Wij hechten er aan om u in een vroeg stadium te informeren over tegenvallers. In de WMO en Jeugdzorg blijven de kosten stijgen en hebben we een half miljoen euro meer nodig. Investeringen in onze ICT (digitale systemen en computermateriaal) kost ons jaarlijks €168 duizend. Ook hebben we een nadeel in de Toeristenbelasting. De opbrengst van de hogere toeristenbelasting is opgenomen in de Kadernota 2022, maar was reeds in de begroting 2023 verwerkt. Dit leidt tot een nadeel van € 186 duizend.
Scherpe begrotingsdiscipline blijft noodzakelijk. De prijzen blijven toenemen, de kosten in het sociale domein stijgen alsmaar verder en -zoals eerder aangekondigd- vragen ontwikkelingen in het openbaar gebied op middellange termijn om extra investeringsbudget. Ook de eerder genoemde herverdeling van de rijksmiddelen en de opschalingskorting van het gemeentefonds leidt tot een nadelig financieel effect op de begroting. Tevens vragen de veranderingen in de energievoorziening voor een duurzame toekomst investeringen.
Tot slot
Wij gaan aan de slag om de ambities uit het coalitieakkoord te realiseren. Het vraagt samenwerking tussen ons als college en u als gemeenteraad en met onze inwoners. Tegelijk begint dit met een effectieve integrale werkwijze tussen organisatie en bestuur. De organisatie is in ontwikkeling in sturing, werkwijze en strategisch vermogen. Om onze organisatie toekomstbestendig te maken, zetten wij een aantal noodzakelijke stappen. Dit kost tijd en hiervoor vragen wij de komende periode uw begrip.
De gemeente staat er relatief goed voor. Wij bouwen graag met elkaar verder om het bredere fundament van onze gemeente ook in de toekomst gezond te houden. Immers, Schagen maken we samen!
M. van Kampen – Nouwen, A. Meijer,
Burgemeester Gemeentesecretaris (i)